Osoba ze schizofrenią dostaje receptę na leki przeciwpsychotyczne. Pojawia się pytanie: wykupić je i brać, czy nie? Wokół leków psychiatrycznych narosło bardzo wiele mitów, szczególnie na temat tych stosowanych w leczeniu schizofrenii. Jak naprawdę działają leki przeciwpsychotyczne, jakie są fakty?
Leczenie schizofrenii powinno być oparte na trzech filarach: psychoterapii, terapii zajęciowej i farmakoterapii. Połączenie tych trzech oddziaływań daje solidne podstawy dla poprawy funkcjonowania osób chorych. Rozłącznie, ani same leki, ani sama terapia- nie są w stanie niwelować objawów choroby ani zapobiegać jej nawrotom.
Przeciwpsychotyczne leki bezpośrednio wpływają na układ dopaminowy. Dopamina w dużym skrócie umożliwia wychwytywanie z rzeczywistości komunikatów, które dotyczą nas- na przykład, kiedy jakaś osoba wypowie nasze imię, bądź opisze nasz wygląd. Odnajduje też zastosowanie w odkrywaniu nowych zjawisk, osób, jak i wykrywaniu rzeczy ciekawych i zaskakujących.
Tak jest w sytuacji normatywnej. Jeżeli dochodzi natomiast do pewnej nad aktywności- nadmierna ilość sygnałów jest odbierana przez nas, jako odnosząca się do nas samych. Wtedy można mówić o psychozie.
W stanie psychozy osoby chorujące na schizofrenię zaczynają tworzyć i wierzyć w teorie spiskowe. Widzą powiązania między zjawiskami, których osoby zdrowe raczej nie dostrzegają. Posiadają doświadczenie, w którym pozornie obojętne elementy otoczenia odbierają, jako komunikaty o sobie- np. treści z radia, napisy w gazecie, czy elementy infrastruktury drogowej.
Celem działania leków przeciwpsychotycznych stosowanych w leczeniu schizofrenii, jest właśnie regulacja działania układu dopaminowego. W znacznie uproszczony sposób można mechanizm ich działanie opisać, jako zmniejszenie selektywnego odbierania sygnałów z otoczenia ,,do siebie’’. W konsekwencji farmakoterapia umożliwia osobom chorym odzyskanie spokoju, zmniejsza nerwowość i agresję, a także poprawia sen i apetyt. Co istotne, leki te zmniejszają też znacznie ryzyko nawrotu psychozy.
W podejściu do farmakoterapii w leczeniu schizofrenii najlepszy będzie złoty środek, racjonalne i zdrowe podejście. Leki, które są obecnie przepisywane nie uszkadzają wątroby, nie degradują mózgu i nie zmieniają osobowości. Jeżeli są regularnie przyjmowane, pod kontrolą psychiatry ich działanie może wspierać osoby ze schizofrenią w prowadzeniu godnego i zadowalającego życia.
Żadne tabletki nie są w stanie uleczyć schizofrenii, która jest chorobą przewlekłą. Nie są one też w stanie rozwiązać problemów, ani usunąć trudności, z którymi spotykają się osoby ze schizofrenią. Co jest jednak pewne i najważniejsze- bez odpowiednich leków problemów, trudności i dokuczliwych objawów będzie znacznie więcej.
Artykuł przygotował psycholog, seksuolog Dominik Haak z Warszawy
Przerażająca jest ta choroba. Moja sąsiadka się z tym mierzy, ale będąc pod opieką lekarzy i bliskich daje rade.