Masz problemy, jesteś rozregulowany i zastanawiasz się, jak wygląda psychoterapia? Nie wiesz, gdzie szukać pomocy, w trudnych chwilach i chcesz się upewnić, że psychoterapia to coś dla Ciebie? Przeczytaj ten wpis i dowiedz się, co to jest psychoterapia, jak przebiega, jakie są jej rodzaje i ile kosztuje tego typu leczenie. W poniższym artykule dowiesz się także, kiedy nie warto zwlekać i udać się po pomoc.
Co to jest psychoterapia?
Psychoterapia, to pomoc psychologiczna, gdzie bezpośredni kontakt psychoterapeuty wspiera pacjenta w zrozumieniu, jak i rozwiązaniu jego problemów. Opiera się na stworzeniu relacji terapeutycznej z pacjentem, która ma wzmocnić poczucie bezpieczeństwa, zbudować zaufanie, celem otwarcia się osoby potrzebującej pomocy, przed specjalistą.
Psychoterapia przyczynia się w dużej mierze do zwiększania potencjału osobowościowego, przez co pacjent uczy się obserwacji z szerszej perspektywy, a także poznaje inne możliwości zachowań, wzorce i sposoby działania. Wszystko to sprawia, że jakość życia polepsza się, a pacjent doświadcza coraz więcej równowagi życiowej.
Bez względu na to, czy specjalista zaleci terapię krótką, czy będzie to terapia długoterminowa, leczenie daje szansę na zmianę osobowości i przemodelowanie własnego życia. Powrót do szczęścia i przejęcie kontroli nad sprawami, gdzie pacjent taką kontrolę utracił.
Metoda leczenia zaburzeń psychiki
Jakiego rodzaju terapii możesz się spodziewać w gabinecie psychologa? Którą z nich wybrać? To terapeuta w celu pomocy osobom zmagającym się z problemami zaproponuje odpowiednią ścieżkę leczenia. Czasem może łączyć ze sobą różne systemy, a wszystko ma wesprzeć codzienne funkcjonowanie pacjenta.
4 filary pomocy
Wyróżniamy 4 główne nurty psychoterapeutyczne, każdy z nich ma do zaoferowania inne narzędzia, model pracy oraz styl prowadzenia.
Psychoterapia leczy duszę w podejściu:
- psychoanalitycznym,
- poznawczo behawioralnym,
- systemowym,
- humanistycznym.
Nurt psychoanalityczny
Efektywność psychoterapii tego typu bywa bardzo skuteczna. W podejściu tym bowiem główną rolę kładzie się na poznanie czynników wewnątrz psychiki pacjenta, które mają główną rolę przy istniejących zaburzeniach.
Podejście poznawczo-behawioralne
Skuteczność terapii tego typu przynosi dobre efekty u osób, które wyrosły w chaotycznej rodzinie bez zasad. Problemy istniejące w życiu takiego pacjenta znikają w procesie uczenia się na nowo, tym razem poprawnych nawyków.
Nurt systemowy
Ciekawą odmianą podejścia systemowego jest Analiza Transakcyjna. Nurt systemowy to nic innego, jak zbadanie otoczenia pacjenta i jego miejsca w tym systemie, jako całości (dom, rodzina, środowisko). To pozwala zrozumieć sposób postrzegania pewnych rzeczy i wydarzeń, a także zmianę zachowań.
Podejście humanistyczne
Nurt humanistyczny obraca się wokół identyfikacji przyszłych wydarzeń oraz deficytów uniemożliwiających dobre dla pacjenta ułożenie sobie życia. Wgląd w kluczowe aspekty zachowań i przekonań, dążenie do samorozwoju pozwala na bezpieczne budowanie przyszłości i dobrostanu psychicznego.
Jakie rodzaje psychoterapii mogą poprawić codzienne funkcjonowanie chorego?
Nieprawidłowości dotyczących ludzkiej psychiki jest wiele. Począwszy od problemów z alkoholem i narkotykami, po uzależnienia behawioralne i syndrom DDA. Wszystkie je można leczyć na wiele sposobów w systemie psychoterapii grupowej lub indywidualnej.
Metod leczenia schorzeń jest wiele i zaliczają się do nich:
- terapia behawioralna,
- psychoterapia poznawczo behawioralna,
- specjalista może zalecić terapię skoncentrowaną na rozwiązywaniu problemów,
- psychoterapię Gestalt,
- terapii schematów,
- terapia egzystencjalna,
- psychoterapia integracyjna,
- terapia traumy.
Jakie problemy można leczyć na sesjach terapeutycznych?
Podczas sesji terapeutycznych można rozwiązać wiele problemów i leczyć nawet zaawansowane zaburzenia emocjonalne, jak i choroby.
Psychoterapię można odbyć ambulatoryjnie (wizyty dochodne lub psychoterapia online) lub stacjonarnie — czyli w ośrodku zamkniętym.
Lista przypadłości, gdzie wysoka skuteczność psychoterapii została potwierdzona kliniczne:
- w leczeniu uzależnień (alkohol, narkotyki, uzależnienia behawioralne),
- terapia dla DDD, DDA, itd.,
- depresja,
- psychoterapia dzieci,
- psychoterapia młodzieży,
- terapia w nerwicy,
- zaburzenia lękowe,
- zaburzenia odżywiania,
- kompulsywne zachowania,
- dla osób doświadczających przemocy,
- psychoterapia rodzinna,
- leczenie zaburzeń osobowości,
- terapia w leczeniu depresji,
- neutralizuje objawy somatyczne,
- terapia pacjentów onkologicznych,
- terapia par.
Czy można mieć terapię w pojedynkę, czy w grupie?
Wszystko zależy od problemu, z jakim przychodzisz do gabinetu. Nawet terapia par może nie być indywidualną ścieżką, ponieważ z niektórymi zaburzeniami można pracować głównie w grupie.
W zależności od Twoich problemów specjalista może zaproponować Ci dwa rodzaje psychoterapii:
- psychoterapia indywidualna,
- psychoterapia grupowa.
Terapia indywidualna różni się od terapii grupowej. Czas trwania terapii wynosi zazwyczaj od 50 do 90 minut.
Na czym polega dobra psychoterapia?
Próbując znaleźć odpowiedź na to pytanie, musimy zapytać przede wszystkim o skuteczność psychoterapii. Szacuje się, że miarą skuteczności jest poprawa jakości życia pacjenta i to właśnie jest głównym wyznacznikiem.
Na czym polega psychoterapia? Terapia zmienia nastawienie pacjenta, a za tym idą zmiany w jego życiu. Metoda leczenia zaburzeń psychiki jest dopasowana indywidualnie do potrzeb pacjenta, który ponadto uczy się nowych nawyków, jakości myślenia oraz zachowania.
Skuteczność psychoterapii (w tym psychologa online)
Psychoterapia pomaga zmierzyć się z zaburzeniami odżywiania, czy zaburzeniami lękowymi. W trudnych zaburzeniach często potrzebne jest wsparcie farmakologiczne.
Idea psychoterapii, to jednak nastawienie na odczuwalną poprawę myślenia i samopoczucia pacjenta. Szacuje się, że skuteczność psychoterapii można odczuć już po 1 wizycie w gabinecie specjalisty. Wszystko zależy od trudności, z jakimi pacjent zgłasza się na leczenie.
Jak wygląda sesja terapeutyczna?
W zależności od oferty specjalisty, sesja terapeutyczna wygląda zazwyczaj od wstępu, rozwinięcia i zakończenia. Podobnie, jak treść dobrej książki. Dlaczego tak?
Jeśli zdecydowałeś się na terapię indywidualną, to podstawową sprawą będzie utwierdzanie Cię w myśleniu, gdzie jesteś teraz, jakie masz problemy i jak możesz je rozwiązać oraz co do tej pory udało Ci się zrobić.
Sesje terapeutyczne nastawione są na szczegółowe rozeznanie się pacjenta w jego otoczeniu, jak i w zjawiskach, które zachodzą pomiędzy nim a innymi ludźmi we wspólnych relacjach. Większość terapeutów wykorzystuje w tym procesie różne ćwiczenia, takie jak pisanie listów, terapia ruchem gałek ocznych, czy muzykoterapię.
Jak przebiega proces psychoterapeutyczny?
Przechodząc własną psychoterapię indywidualną, doświadczysz różnych stanów i napięcia emocjonalnego. Na tym głównie polega proces terapeutyczny, ale i nie tylko.
Psychoterapia opiera się bowiem głównie na przeżyciu jeszcze raz traumatycznych chwil, których doświadczyłeś w dzieciństwie. Zmierzysz się z tym wszystkim wraz ze swoim psychoterapeutą, który poprowadzi Cię krok po kroku przez trudne chwile.
Co się dzieje podczas psychoterapii?
Wszystko zależy od metody leczenia. Psychoterapia to proces bardzo indywidualny, tym bardziej jeśli chodzi o poszczególne metody zastosowane w terapii.
Psychoterapia opiera się na rozeznaniu, namierzeniu problemów i ich rozwiązaniu. Jeśli na przykład doświadczasz zaburzeń odżywiania, to na sesji terapeuta pomoże Ci zrozumieć, jakie emocje Tobą targają, kiedy wchodzisz w szkodliwe dla siebie nawyki.
Możesz czuć się rozbity, możesz płakać, czasem pojawiają się także silniejsze objawy psychosomatyczne. Aby przejść własną psychoterapię potrzeba siły i zaufania do swojego specjalisty. Jak go wybrać? Dowiesz się, czytając dalszą część treści.
Kim jest psychoterapeuta i jak może pomóc?
Psychoterapeuta, to osoba, która posiada odpowiednie wykształcenie kierunkowe psychologii, a także specjalistyczne certyfikaty, umożliwiające jej skuteczną pomoc pacjentom.
Do prowadzenia psychoterapii upoważnione są osoby takie, jak psycholog kliniczny, a także absolwent, który zaliczył profesjonalne szkolenie podyplomowe na kierunku psychologii. Może być to także członek polskiego towarzystwa psychologicznego.
Większość terapeutów wykorzystuje nurt terapii systemowej, a także pracuje w podejściu poznawczo behawioralnym.
Na czym polega terapia u psychoterapeuty?
Standardowa terapia poznawczo behawioralna prowadzona w trybie ambulatoryjnym polega na zrozumieniu, w jakim miejscu jest pacjent oraz które z jego zachowań powodują w jego życiu problemy. Następnie jak może zmienić siebie i swoje życie, by czuć się w końcu szczęśliwym.
Oczywiście wszystko zależy od rodzaju psychoterapii, każda a z nich natomiast neutralizuje objawy somatyczne, przez co poprawia jakość życia.
Psycholog czy psychiatra? A może psychoterapeuta? Kogo wybrać?
Wiele osób ma problem w rozeznaniu się, u kogo tak właściwie najlepiej podjąć psychoterapię. Otóż bez względu na to, czy masz zalecenie psychoterapii grupowej, czy indywidualnej, powinieneś dobrze zorientować się, z kim będziesz pracować.
Psycholog nie jest psychoterapeutą. Psychoterapeutą nie jest także lekarz psychiatrii.
Psycholog, to osoba, która ukończyła studia o kierunku psychologicznym. Może to być przyszły manager lub świetny pracownik marketingu. Aby móc pracować z pacjentami, psycholog musi przejść dalsze szkolenia.
Psychiatra, to lekarz, który zajmuje się diagnostyką chorób psychicznych. Profesjonalne szkolenie podyplomowe w kierunku psychoterapii, jest podstawą do tego, aby mógł prowadzić z powodzeniem terapię z pacjentami.
Czym się różni psycholog od psychoterapeuty?
Psychoterapeuci zwykle specjalizują z w jakimś nurcie psychoterapeutycznym. Prowadzą terapię pod okiem superwizora. Przez lata nauki muszą przejść własną psychoterapię indywidualną, aby dobrze znać bezpośredni kontakt psychoterapeuty z pacjentem.
Dzięki temu, że doświadczają relacji terapeutycznej, mają wgląd w odczucia przyszłych pacjentów, a także mierzą się z potencjalnymi problemami, jakie napotkają w późniejszej pracy z ludźmi.
Czy potrzebujesz terapii? Kiedy najlepiej sięgnąć po pomoc?
Objawy, które wskazują na konieczność konsultacji
Wiele osób bagatelizuje podstawowe objawy, które jeśli utrzymują się długo, są podstawowym sygnałem, że czas zgłosić się o pomoc.
Zadaj sobie kilka pytań, a dowiesz się, czy potrzebujesz pomocy:
- Czy masz problemy z zaburzeniami odżywiania? Zaburzenia odżywiania to nadmierne obżarstwo, a także brak łaknienia.
- Czy doświadczasz czegoś takiego, jak zaburzenia lękowe? Boisz się bez powodu i spada to na Ciebie nagle? Nie wiesz, co wtedy zrobić? Wiele osób mierzy się z zaburzeniami lękowymi, nie jesteś sam.
- A może doświadcza zaburzeń osobowości? Zaburzeniami osobowości mogą być ciągłe wahania nastrojów, które przesuwają się z jednej skali do drugiej: na przykład nadmierna eutrofia i radość, by za chwilę poczuć uciążliwą depresję.
- Macie problemy w rodzinie? Może odpowiedzią będzie psychoterapia dzieci albo terapeuci rodzinni? W nurcie poznawczo behawioralnym ustawicie procesy mające miejsce w rodzinie.
Psychoterapia indywidualna, czy terapia grupowa?
Pacjenci często zadają pytanie o rodzaj terapii. Wielu z nich zastanawia się, czy woli terapię indywidualną, czy psychoterapię grupową. To terapeuta sugeruje rodzaje psychoterapii, do czego możesz się przychylić, lub poprosić o formę, na którą jesteś w danym czasie gotowy.
Czym różnią się poszczególne strategie pomiędzy tymi dwiema formami spotkań terapeutycznych?
Psychoterapia indywidualna
Psychoterapia indywidualna, to spotkanie specjalisty z pacjentem, gdzie widzicie się jeden na jeden. Krok po kroku idziecie Twoim tempem, rozwiązując bieżące i najbardziej palące problemy.
Psychoterapia grupowa
W odróżnieniu od terapii indywidualnej psychoterapia grupowa ma nieco inny wydźwięk. W takiego rodzaju spotkaniach możesz konfrontować swoje przemyślenia oraz doświadczenia, dając oraz czerpiąc z doświadczeń innych osób.
Psychoterapia grupowa jest także doskonałą formą do ćwiczeń umiejętności społecznych w tym asertywności.
Kiedy potrzebne jest leczenie farmakologiczne?
Idea psychoterapii polega na zwiększeniu potencjału życiowego pacjenta, niekiedy jednak zmaga się on z silnymi zaburzeniami lękowymi. Przy trudnych zaburzeniach występuje czasem konieczność leczenia farmakologicznego.
Przy takich schorzeniach psychoterapia może nasilić objawy i choć psychoterapia leczy duszę, to jeśli zmagasz się z zaburzeniami osobowości, może uprzednio namieszać w emocjach. Chwilę potrwa, zanim dojdziesz do siebie, a przez czas dodatkowego leczenia farmakologicznego będziesz stabilny i gotowy do pracy.
Psychoterapia online — czy jest możliwa?
Pandemia spowodowała rozwój usług online. Psychoterapia online stała się bardziej dostępna, co pozwoliło większej ilości osób korzystać z tych usług.
Dzięki temu wielu terapeutów postanowiło uruchomić usługi w trybie online, możesz z nich skorzystać komercyjnie lub na NFZ.
Czy psycholog online może pomóc tak samo, jak stacjonarnie?
Psychoterapia online jest tak samo skuteczna, jak terapia w trybie stacjonarnym. Spotkanie odbywa się w trybie wideokonferencji, gdzie prowadzisz rozmowę indywidualną lub grupową.
Jest to bardzo wygodna forma, która pomimo braku kontaktu fizycznego umożliwia korzystanie z pomocy pacjentom, którzy nie mogli pozwolić sobie na tryb terapii ambulatoryjnej.
Kim jest psycholog online?
Psychoterapeuci zwykle specjalizują w jednym lub w dwóch nurtach. Psycholog kliniczny doświadczający terapii własnej precyzuje swoją ścieżkę już na etapie kształcenia się.
Specjaliści prowadzą terapię online na tych samych zasadach, co w trybie stacjonarnym. Psychoterapeuta online pracuje zatem na tej samej zasadzie, co podczas wizyt stacjonarnych pacjenta w jego gabinecie.
Ile trwa psychoterapia?
Trudne pytanie, ponieważ wszystko zależy od problemów, z jakimi zgłasza się pacjent.
Jedna osoba potrzebuje kilku spotkań, by rozwiązać swoje problemy. Inna natomiast ma bardzo dużo negatywnych doświadczeń, czy zaburzenia emocjonalne, które wymagają nie tylko czasu, ale i intensywnej pracy.
Biorąc pod uwagę terapię indywidualną, krótkoterminową, refundowaną na NFZ, może to być 40-45 spotkań. Inne rodzaje psychoterapii, w tym psychoterapii grupowej mogą trwać nawet 3 lata.
Ile kosztuje psychoterapia?
Psychoterapia leczy duszę, jednak trzeba za nią sowicie zapłacić. Jeśli potrzebujesz pilnej pomocy i nie możesz czekać we wielomiesięcznej kolejce, musisz przygotować się na koszty rzędu 100-200 zł za jedną sesję terapeutyczną.
Wszystko zależy od rodzaju terapii oraz stopnia specjalisty, z którym będziesz pracować.
Leczenie komercyjne, czy na NFZ?
Jeśli chcesz polepszyć jakość swojego życia i możesz sobie pozwolić na chwilę oczekiwania, możesz poprosić o pomoc w jednym z ośrodków psychologicznych lub w poradni zdrowia psychicznego.
Terapia na NFZ
Aby dostać się na terapię refundowaną przez NFZ, potrzebujesz skierowanie od lekarza pierwszej pomocy lub psychiatry.
Terapia na NFZ może nie być dostępna od ręki, czasem trzeba czekać w kolejce kilka miesięcy. Wiele osób zastanawia się, czy spotka w takim ośrodku kompetentnego specjalistę.
Odpowiedź brzmi: jak najbardziej tak. Wszystkie ośrodki terapeutyczne w Polsce są monitorowane przez nadzorujące jednostki, w których pracują superwizorzy. Możesz mieć pewność, że będziesz pod opieką wybitnych specjalistów, którzy konsultują wszystkie procesy z odpowiednimi osobami.
Terapia komercyjna
Praca z terapeutą, którego samodzielnie opłacisz, dostępna jest praktycznie od ręki. Warto jednak wiedzieć, że nie każdy psycholog, to psychoterapeuta i należy koniecznie sprawdzić taką osobę przed rozpoczęciem współpracy.
Zanim zgłosisz się do osoby, która wzbudzi Twoje zaufanie, poproś o przedstawienie certyfikatów i zapytaj, w jakim nurcie będziecie pracować.
Leczenie w klinice zamkniętej — odwyk, jako inne rodzaje psychoterapii
Odwyk, czyli terapia alkoholowa lub psychoterapia od narkotyków należy do rodzaju terapii, gdzie pacjent pracuje przez określoną ilość czasu w systemie zamkniętym.
Codzienne funkcjonowanie chorego polega na stałych rytuałach i pracy indywidualnej, a także w terapii grupowej. Pacjent jest pod obserwacją specjalistów w klinice, gdzie odbywa terapię skoncentrowaną na jego bieżących problemach, by dojść do stanu równowagi psychicznej.
Po odbyciu kilkutygodniowej terapii zamkniętej gotowy jest do terapii pogłębionej w systemie ambulatoryjnym. Takie rozwiązanie przyczynia się do zwiększania potencjału osobowościowego pacjenta.
Koszty leczenia w zamkniętej klinice — ile wynoszą?
Leczenie nieprawidłowości dotyczących ludzkiej psychiki jest kosztowne. Pobyt w prywatnej klinice z powodu załamania nerwowego lub na odwyku to koszt rzędu 10-20 tys. złotych.
Do dyspozycji osób w kryzie są także kliniki oraz szpitale psychiatryczne, a także ośrodki prywatnych stowarzyszeń działających na rzecz osób uzależnionych i przeciwko przemocy.
Terapia w takich placówkach jest zazwyczaj bezpłatna i trwa około roku. Przykładem takiego miejsca jest ośrodek dla osób uzależnionych MONAR.
Terapia zmienia nastawienie pacjenta
Podczas budowania relacji terapeutycznej pacjent ma możliwość uczenia się zaufania do ludzi i świata.
