Rola psychoterapii w różnych dziedzinach medycyny

Poniżej podane uwagi i wskazówki bynajmniej nie są wyczerpujące, ani nie roszczą sobie pretensji w tym kierunku. Tylko zbiorowym wysiłkiem wielu specjalistów można by się z:bliżyć do tego celu. Powstałoby olbrzymie dzieło. Samo streszczenie piśmiennictwa, dotyczącego zastosowania psychoterapii w różnych dziedzinach medycyny, mogłoby wypełnić potężną księgę. Jeżeli poniżej omawiam bardziej szczegółówo zagadnienia tyczące się chorób różnych specjalności, to czynię to raczej przykładowo, aby zachęcić do specjalnych studiów przedstawicieli tych dziedzin medycyny, które zazwyczaj stronią od psychoterapii. Ideały jatromechanistyczne są tak bardzo rozpowszechnione wśród badaczy zjawisk fizjologicznych i patologicznych, zarówno teoretyków, jak i klinicystów, że czynnik psychiczny jakby tym uczonym przeszkadzał, wprowadza on bowiem częstokroć czystą jakość i wymyka się spod naukowego terroru matematyki. Przykłady poniższe może przyczynią się do przełamania tej dogmatycznej postawy. Osiągnięcia psychoterapii są bowiem faktami klinicznymi, które są tak samo naukowe jak liczba, a może bardziej naukowe, przedstawiają bowiem rzeczywistość, czyli prawdę, podczas gdy matematyka operuje z natury rzeczy trans-cendentną konstrukcją, czyli fikcją.
Oby tylko przedstawiciele dziedzin, z których czerpię przykłady, raczyli wczytać się w tekst i wmyśleć się w tok rozumowania psychoterapeuty! Na pewno wówczas zainteresują się bogatym piśmiennictwem, stworzonym przez poważnych autorów na podstawie spostrzeżeń życiowych.
Blaski i cienie ustawodawstwa socjalnego. Dążeniem socjalistycznej służby zdrowia jest stworzenie takich warunków życia, aby profilaktyka i lecznictwo stały się udziałem każdego człowieka. Każdy miłujący sprawiedliwość człowiek musi uznać niesprawiedliwość wszelkiej eli-tarnej służby zdrowia. A już szczególna niegodziwość leży w takim układzie rzeczy, że tylko człowiek mogący płacić ma zapewnione leczenie w przypadku choroby, a człowiek ubogi nie. To samo dotyczy i korzyści płynących z nowoczesnych środków zapobiegawczych. Musi to budzić niezadowolenie, jeżeli jedni żyją w warunkach narażających ich na zachorowanie, ponieważ są ubodzy, a drudzy mogą się trzymać z dala od widma choroby, ponieważ są zamożni. Prawo do zdrowia powinien mieć każdy człowiek, bez względu na swój stan majątkowy. Oczywiście łatwo jest snuć utopijne marzenia na jawie, a trudno jest stwarzać doskonałe warunki w zetknięciu z twardą rzeczywistością. Aby pokonać realne trudności, stojące na drodze do urzeczywistnienia utopii, trzeba najpierw trudności te poznać. Częściowo już miałem sposobność wskazać na błędy ustawodawstwa socjalnego jako jedną z przyczyn powstawania odczynów nerwicowych. Poniższe uwagi krytyczne wypowiadam z myślą o potrzebach psychoprofilaktyki i psychoterapii w lecznictwie uspołecznionym.